Archeon Pax et Bonum

~ 63 ~ Het minderbroederklooster in Archeon Archeon heeft gekozen om als park de geschiedenis te verbeelden uit drie perioden; de prehistorie, de Romeinse tijd en de middeleeuwen. Op vrijdag 1 april 1994, de openingsdag van Archeon, trokken zijn bewoners uit de drie perioden in optocht door de straten van Alphen aan den Rijn om zich als nieuwe ingezetenen bekend te maken. Onder hen was een groepje van vier ‘minderbroeders’ dat op gregoriaanse wijze Psalm 109 (110) zong. Dit was het begin van de ontwikkeling van kloosterleven in de replica van het Dordtse klooster in Archeon. 5.1 Gravendam De middeleeuwen zijn zichtbaar in het stadje Gravendam waarin Archeon een doorsnede geeft van het stadsleven in het midden van de 14 e eeuw. Hiervoor is een aantal huizen en werkplaatsen gebouwd, gebaseerd op nog bestaande of opgegraven exemplaren. Archeon kiest voor de periode van de 14 e eeuw (1350-1354), omdat er uit de tijd voor ca. 1360, behalve wat kastelen, kerken en kloosters, bijna niets meer over is. Van de late middeleeuwen en de periode daarna is nog wel het een en ander bewaard gebleven. Zoals het stadje Gravendam er ligt zou het bestaan kunnen hebben, maar het is niet gezegd dat een Hollandse stad er in die tijd echt zo heeft uitgezien. Er ontbreken gewoon te veel gegevens om een geheel betrouwbaar beeld van een middeleeuwse stad te kunnen geven. Via opgravingen zijn meestal alleen maar de plattegronden van huizen bekend en als je geluk hebt een stukje opgaand muurwerk in een stenen huis. Dikwijls zijn deze gegevens ook nog lastig te ontcijferen. Bouwhistorici en archeologen hebben echter geprobeerd een zo verantwoord mogelijke reconstructie te maken. Er is door de ontwerpers gekozen voor een spreiding in tijd en ruimte, zodat in dit West-Nederlandse stadje ook reconstructies staan uit Nederland en ook België. De huizen dateren uit de 11 e tot de late 14 e eeuw. De houten huizen kunnen, mits goed gebouwd en onderhouden, verscheidene generaties meegaan. Aanpassingen aan wanden, vernieuwingen van daken, een andere deur en vensteropeningen geven huizen door de loop van een aantal eeuwen een ander aanzien, maar de structuur van zo’n huis blijft grotendeels hetzelfde. De huizen uit de 11 e tot en met de 13 e eeuw zijn door de eigen bouwploeg van Archeon gebouwd. Daarbij is het eikenhout zo authentiek mogelijk behandeld. Dat gold ook voor het in elkaar zetten; men bouwt eerst de spanten op een werkvloer, ze worden rechtop gezet in paalgaten of op ‘poeren’ (stenen voeten) en met elkaar verbonden, waarna de wanden en vloeren worden gemaakt.